Αναμένεται γνωμοδότηση από την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Το υπουργείο Παιδείας δημοσιοποίησε ύστερα από τέσσερις ολόκληρους μήνες αφωνίας τη Μελέτη Αντικτύπου που αφορά την Προστασία Δεδομένων κατά την εφαρμογή του μέτρου της ζωντανής μετάδοσης των μαθημάτων με ηλεκτρονικά μέσα.

Η επίμαχη μελέτη δημοσιοποιήθηκε στην εκπνοή του σχολικού έτους, σηματοδοτώντας τις προθέσεις του υπουργείου για εφαρμογή του μέτρου τής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, και μόνο μετά τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η αιφνίδια κατάθεση της τροπολογίας η οποία έβαζε τις κάμερες εντός των σχολικών αιθουσών.

Στη Μελέτη Εκτίμησης Αντικτύπου περιγράφεται αναλυτικά η διαδικασία της ζωντανής μετάδοσης των μαθημάτων, με την υπεύθυνη Επεξεργασίας Προσωπικών Δεδομένων του υπουργείου -η οποία θυμίζουμε ότι τοποθετήθηκε μόλις μία μέρα πριν από την κατάθεση και ψήφιση της τροπολογίας για τη διαδικτυακή μετάδοση των σχολικών μαθημάτων- να υπογράφει μια μελέτη που απορρίπτει ως «αμελητέους» και «περιορισμένους» τους κινδύνους που επισημαίνουν εκπαιδευτικοί, γονείς και ειδικοί επί του θέματος της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Αυτοί συνοψίζονται ως εξής:

● Παράνομη καταγραφή προσωπικών δεδομένων

● Αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων κατά τη διάρκεια του διαδικτυακού μαθήματος

● Εμφάνιση φαινομένων σχολικού εκφοβισμού

● Ανισότητα στην πρόσβαση των μαθητών στη διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

● Εμπόδια στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών

● Περιορισμός της ακαδημαϊκής ελευθερίας των εκπαιδευτικών.

Η Μελέτη Αντικτύπου επικαλείται «νομικές κυρώσεις» στην περίπτωση καταγραφής/αποθήκευσης του μαθήματος, ενώ για την αποκάλυψη ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και τη διαχείριση φαινομένων σχολικού εκφοβισμού πετάει την μπάλα στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι σε ρόλο σκηνοθέτη/ηχολήπτη θα πρέπει να διακόπτουν τη μετάδοση του ήχου και της εικόνας όταν αντιλαμβάνονται τέτοια σκηνικά.

Αναφορικά με το επιχείρημα ότι δεν έχουν όλοι οι μαθητές πρόσβαση στον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό, η υπεύθυνη Επεξεργασίας δεν το αρνείται, αλλά επιχειρεί να το μειώσει υποστηρίζοντας ανερυθρίαστα ότι «η κοινωνική πραγματικότητα διασκεδάζει καίρια τις όποιες ανησυχίες καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων είναι χρήστες ή κάτοχοι έξυπνων συσκευών». Μάλιστα επιχειρηματολογεί περαιτέρω λέγοντας ότι σχολικές μονάδες και μαθητές ενισχύονται με τεχνολογικό εξοπλισμό και δωρεάν χρήση δεδομένων, «τα οποία αναχαιτίζουν τον κίνδυνο αποκλεισμού κατωτέρων κοινωνικο-οικονομικών στρωμάτων».

Βέβαια όλοι θυμόμαστε το φιάσκο με τον τεχνολογικό εξοπλισμό, που ενώ τη μία μέρα το υπουργείο καλούσε τα σχολεία να καταγράψουν τις ανάγκες των μαθητών προκειμένου να δρομολογηθεί η παροχή εξοπλισμού, την επομένη έστελνε νέα εγκύκλιο στα σχολεία με την οποία διευκρίνιζε ότι η καταγραφή των αναγκών σε εξοπλισμό «αφορά αποκλειστικά και μόνο σε ελλείψεις της σχολικής μονάδας και επ’ ουδενί φυσικών προσώπων (εκπαιδευτικών ή μαθητών)».

Οσο δε για την αλλοίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω της παρεμπόδισης της ανάπτυξης των μαθητών αλλά και του περιορισμού της ακαδημαϊκής ελευθερίας των εκπαιδευτικών, η Μελέτη Αντικτύπου απορρίπτει τον κίνδυνο, επαναλαμβάνοντας ότι το μέτρο της τηλε-εκπαίδευσης είναι προσωρινό και αφορά «εξαιρετικές περιστάσεις», αφήνοντας με αυτό το τελευταίο ανοιχτό παράθυρο για την εφαρμογή του ακόμη και πέραν της περιόδου της πανδημίας.

Πολλοί είναι αυτοί που έχουν εκφράσει φόβους για την εφαρμογή τής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε περιπτώσεις σχολείων απομακρυσμένων και δυσπρόσιτων περιοχών, τα οποία εμφανίζουν παγίως τεράστια κενά σε εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων, απαλλάσσοντας το κράτος από την υποχρέωση κάλυψης των εκπαιδευτικών αναγκών με προσλήψεις διδακτικού προσωπικού.

Η Μελέτη έχει υποβληθεί αυτούσια στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, από την οποία αναμένεται πλέον σχετική γνωμοδότηση, ενώ το υπουργείο κάλεσε εσπευσμένα χθες τις τρεις μεγαλύτερες εκπαιδευτικές ομοσπονδίες (ΔΟΕ, ΟΛΜΕ, ΟΙΕΛΕ) σε συνάντηση με θέμα το περιεχόμενο της Μελέτης και γενικότερα τα ζητήματα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.