Σε ανεργία και μετανάστευση αναγκάζει ουσιαστικά το υπ. Παιδείας περίπου 120.000 νέους πτυχιούχους ελληνικών ΑΕΙ, παρότι οι ίδιοι έχουν μεριμνήσει (με χρήμα και κόπο) να εφοδιαστούν με τίτλους και εξειδικεύσεις για να διεκδικήσουν μία θέση στην αγορά εργασίας. Το ελληνικό σχολείο δεν έχει θέση γι’ αυτούς, καθώς ο αρμόδιος υπουργός Νίκος Φίλης δρομολογεί οι προσλήψεις που θα πραγματοποιηθούν για το ερχόμενο σχολικό έτος 2016-2017 να γίνουν χωρίς διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Θα μετρήσουν μόνο υπηρεσία αναπληρωτή και κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή, επιστρέφει από το... παράθυρο η επετηρίδα και εν κρυπτώ καταργείται ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ.

Στους πίνακες των διορισμών θα έχουν θέση οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι προσελήφθησαν ως αναπληρωτές για πρώτη φορά έως και το 2009 και έκτοτε προσλαμβάνονται κάθε έτος ως αναπληρωτές, προσθέτοντας μόρια προϋπηρεσίας. Βέβαια από το 2009 έχουν περάσει επτά έτη και ο σχεδιασμός Φίλη αποκλείει τη «γενιά της κρίσης» από τη δημόσια εκπαίδευση. Την ίδια στιγμή, η Κύπρος έχει προγραμματίσει για το 2017 διαγωνισμό για διορισμούς, και αναμένεται να συρρεύσει μεγάλος αριθμός Ελλήνων πτυχιούχων.

Ειδικότερα, ο υπ. Παιδείας έχει ζητήσει από τους θεσμούς 20.000 διορισμούς μονίμων εκπαιδευτικών μέσα στην επόμενη τριετία, αρχής γενομένης από 10.000 διορισμούς που, με βάση το υπουργείο, πρέπει να γίνουν το σχολικό έτος 2016-2017. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς γίνεται από τον ίδιο τον κ. Φίλη, ωστόσο προς το παρόν δεν έχει δοθεί το πράσινο φως για μόνιμους διορισμούς. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, Κώστας Γαβρόγλου, κάνει λόγο «για τεράστια προβλήματα στις συνεννοήσεις μας με τους θεσμούς για το θέμα των προσλήψεων».

Ακόμη όμως και εάν το αίτημα των 20.000 είναι μαξιμαλιστικό στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης, η έγκριση ενός τελικού αριθμού 2.000-3.000 διορισμών θα αποτελέσει επιτυχία. Αλλωστε, οι αριθμοί ενισχύουν τα επιχειρήματα του κ. Φίλη. Τα σχολικά έτη 2014-2015 και 2015-2016 δεν πραγματοποιήθηκαν διορισμοί, ενώ την περίοδο 2010-15 συνταξιοδοτήθηκαν 12.354 εκπαιδευτικοί από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και 17.843 από τη δευτεροβάθμια.

Οι σκέψεις του υπουργού

Πρόθεση του νυν υπουργού Παιδείας είναι οι διορισμοί να γίνουν από τους πίνακες των εκπαιδευτικών που έχουν προϋπηρεσία σε θέσεις αναπληρωτών, ενώ θα μοριοδοτηθούν επιπλέον κοινωνικά κριτήρια (π.χ. οικογενειακή κατάσταση). Μεταξύ αυτών είναι:

1. Οσοι ξεπέρασαν τη βάση σ’ έναν από τους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ το 2004, το 2006 και το 2009 (ο διαγωνισμός επρόκειτο να γίνει τον Δεκέμβριο του 2008, αλλά μετατέθηκε για τον Ιανουάριο λόγω των γεγονότων που ακολούθησαν τη δολοφονία Γρηγορόπουλου), αλλά δεν διορίστηκαν αφού ο αριθμός των διορισμών ήταν μικρότερος.

2. Ορισμένοι που έχουν μόνο προϋπηρεσία (π.χ. δάσκαλοι), παρότι ο ν. 3848/2010 προβλέπει ότι ακόμη και οι αναπληρωτές για να προσληφθούν πρέπει να έχουν περάσει μέσω ΑΣΕΠ. Οι χωρίς προϋπηρεσία ήταν νέοι πτυχιούχοι που λόγω της μεγάλης ζήτησης «δεν θέλησαν να δώσουν εξετάσεις στο ΑΣΕΠ αφού θα προσλαμβάνονταν ως αναπληρωτές αμέσως μετά την αποφοίτηση από τις περιζήτητες (προ 2010) παιδαγωγικές σχολές και κατόπιν, μόνο με δύο έτη προϋπηρεσία αναπληρωτή, μπορούσαν να διοριστούν», όπως λέει στην «Κ» φιλόλογος σε αναμονή διορισμού.

Από το 2010 και μετά δεν έγινε διαγωνισμός ΑΣΕΠ, καθώς «θα ήταν πολιτικά φαιδρό να γίνει διαγωνισμός με τεράστιο αριθμό υποψηφίων για ελάχιστες θέσεις διορισμών», όπως λέει συνδικαλιστικό στέλεχος. Εάν εγκριθεί το αίτημα Φίλη, η προκήρυξη των διορισμών μονίμων θα προκαλέσει έκρηξη αιτήσεων. Χαρακτηριστικά, οι συνολικές αιτήσεις για τις 20.000 θέσεις αναπληρωτών που έγιναν τον Σεπτέμβριο του 2015 για το τρέχον σχολικό έτος προσέγγισαν τις 130.000. Συνολικά, 6.151 δάσκαλοι και 8.520 νηπιαγωγοί έμειναν εκτός, ενώ δεν μπορεί να υπολογισθεί ο αριθμός των αδιόριστων αποφοίτων των λεγόμενων καθηγητικών σχολών (φιλόλογοι, μαθηματικοί κ.λπ.) αφού πολλοί δεν κάνουν αίτηση για μία θέση αναπληρωτή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ταχθεί κατά του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ. Στο πλαίσιο αυτό, η νυν ηγεσία του υπ. Παιδείας επαναφέρει την επετηρίδα και επιλέγει πολιτικά να προκρίνει μια ομάδα εκπαιδευτικών προς διορισμό, αγνοώντας τους περίπου 120.000 νέους επιστήμονες...

Οι Ελληνες «κοιτούν» στην Κύπρο

«Ιστορική μέρα για το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας» χαρακτήρισαν στην Κύπρο την 9η Ιουλίου 2015, όταν η Βουλή ψήφισε την αλλαγή του συστήματος πρόσληψης στα δημόσια σχολεία, με θεσμοθέτηση γραπτού διαγωνισμού και κατάργηση της επετηρίδας. «Ο νόμος σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την παιδεία και την αρχή του τέλους του πίνακα διοριστέων», αναφέρουν τα κυπριακά ΜΜΕ. Ο διαγωνισμός θα γίνει το 2017 και ήδη πολλοί Ελληνες πτυχιούχοι εξετάζουν την προοπτική να συμμετάσχουν. Πρόκειται για νέους που αποφοίτησαν από τις «καθηγητικές σχολές» (Φιλολογίες, τμήματα Μαθηματικών, Φυσικής κ.λπ.) της Ελλάδας, οι οποίοι πήραν το πτυχίο τους κατά τη διάρκεια της οξύτατης κρίσης στη χώρα μας και έχουν κάνει μεταπτυχιακές σπουδές (και) για να αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα εφόδια λόγω του ανταγωνισμού στην αγορά εργασίας.

Πολλοί άλλοι νέοι πτυχιούχοι συνεχίζουν την προσπάθεια για να βρουν δουλειά στο αντικείμενο σπουδών τους στην Ελλάδα. Ενδεικτικά, ο 26χρονος Στέργιος Καλπάκης από τη Βέροια έχει αποφοιτήσει το 2012 από το Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης του Παν. Δυτικής Μακεδονίας και τώρα ολοκληρώνει το μεταπτυχιακό του, με αντικείμενο τη διδακτική της Ιστορίας με νέες τεχνολογίες. «Ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ είναι μια ανοιχτή διαδικασία που προσφέρει σε όλους την ευκαιρία να διεκδικήσουν μια θέση στη δημόσια εκπαίδευση. Αποτελεί μέσο αναβάθμισης και ανανέωσης του δημόσιου σχολείου. Από την άλλη, πιστεύω ότι είναι αδικία για τις νεότερες γενιές να αποκλείονται έτσι από την αγορά εργασίας. Αν δεχθούμε ότι θα γίνουν 2.000-3.000 διορισμοί φέτος, ποιος μπορεί να μας διαβεβαιώσει ότι το υπουργείο Παιδείας θα κάνει και άλλους διορισμούς το 2017 με δεδομένη τη δημοσιονομική πολιτική λιτότητας; Με τον τρόπο αυτό αποκλείουν μια γενιά νέων πτυχιούχων», αναφέρει.