Στο ενιαίο ταμείο με μειωμένες συντάξεις οι δημόσιοι υπάλληλοι
Οι παροχές θα προσαρμοστούν στα όρια των ασφαλισμένων στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να αποφευχθούν οριζόντιες μειώσεις για όλους τους συνταξιούχους
«Ψαλίδι παντού για να σωθούν οι χαμηλές συντάξεις» είναι η νέα γραμμή στο υπουργείο Εργασίας, ανατρέποντας τις προηγούμενες «κόκκινες γραμμές» για διατήρηση των κύριων συντάξεων και των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων.
Ετσι, στην «προκρούστεια κλίνη» μπαίνουν οι υψηλές κύριες συντάξεις, η εθνική σύνταξη όσων φεύγουν με 15 έτη ασφάλισης, οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων, οι πολλαπλές συντάξεις, ενώ δεδομένες θεωρούνται οι μειώσεις σε επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ βοηθήματα.
Ενδεικτική της αγωνίας της κυβέρνησης και του υπουργείου Εργασίας για την αναζήτηση μέτρων που θα οδηγήσουν στο κλείσιμο της συμφωνίας με τους θεσμούς είναι η πρόταση που επεξεργάστηκαν και έθεσαν στο τραπέζι τεχνοκράτες του υπουργείου για τη θέσπιση ενός είδους κλιμακωτής έκτακτης εισφοράς για όσους συνταξιούχους λαμβάνουν πάνω από 1.300 ευρώ. Οταν η πρόταση διέρρευσε στον Τύπο, το υπουργείο τη διέψευσε λέγοντας ότι «δεν θα μειωθούν και πάλι οι συντάξεις», ενώ παραδέχθηκε ότι «κάτι τέτοιο ζητούν οι διεθνείς δανειστές».
Πληροφορίες του «Βήματος της Κυριακής» επιμένουν για δραστικές μειώσεις στις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων - οι οποίες επιβαρύνουν απευθείας τον προϋπολογισμό - έτσι ώστε «να προσγειωθούν» σταδιακά στα όρια των ασφαλισμένων στον ιδιωτικό τομέα. Κι αυτό προκειμένου να αποφευχθούν οριζόντιες μειώσεις σε όλους τους συνταξιούχους. Δηλαδή, να αποφευχθεί η μείωση - για όλους - της εθνικής σύνταξης κάτω των 384 ευρώ.
Απορρόφηση
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι στις διαπραγματεύσεις των τεχνικών κλιμακίων του κουαρτέτου με εκπροσώπους του υπουργείου Οικονομικών ετέθησαν στο τραπέζι όλα τα σενάρια περικοπών, σε συνδυασμό με την κλίμακα των ποσοστών αναπλήρωσης που θα ισχύουν για τους νέους συνταξιούχους. Σε αυτή την κατηγορία πλέον θα ενταχθούν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι που θα ασφαλιστούν στο ενιαίο ταμείο, κάτι που θα σημάνει την κατάργηση της διεύθυνσης συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, όπως και των ταμείων πρόνοιας, που θα απορροφηθούν από το νέο ταμείο.
Περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων, μειώσεις στα εφάπαξ βοηθήματα και στα μερίσματα, μειωμένο ανώτατο πλαφόν συντάξεων βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων με τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών, οι οποίοι αξιώνουν μειώσεις πέραν των «κόκκινων γραμμών» της κυβέρνησης, προκειμένου να επανέλθει το κουαρτέτο στην Αθήνα.
Τα μέτρα-«διορθώσεις»
Η καθιέρωση χαμηλότερης «εθνικής σύνταξης για ασφάλιση κάτω των 20 ετών», οι οριζόντιες μειώσεις 5% σε επικουρικές συντάξεις, οι μειώσεις 20%-50% στα εφάπαξ και στα μερίσματα, η μείωση του ανώτατου πλαφόν της κύριας σύνταξης κάτω των 2.000 ευρώ από 2.773 ευρώ που είναι σήμερα και για το «άθροισμα» των συντάξεων στις 3.072 ευρώ (από τις 3.680 ευρώ σήμερα), όπως και η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, αποτελούν ορισμένα από τα μέτρα-«διορθώσεις στο αρχικό κείμενο Κατρούγκαλου», τα οποία προωθεί τώρα το υπουργείο Εργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, για την εθνική σύνταξη το υπουργείο έχει επεξεργαστεί - και έχει ποσοτικοποιήσει - δύο σενάρια:
Πρώτον, χαμηλότερη εθνική σύνταξη για όλους στα 360 αντί των 384 ευρώ, με - τουλάχιστον - 20 έτη ασφάλισης, όπως και έτι χαμηλότερη εθνική σύνταξη - κάτω των 360 ευρώ - για όσους συνταξιοδοτούνται με 15 έως 20 έτη ασφάλισης. Το σενάριο αυτό θα αποσυρθεί εφόσον επιλεγεί η δραστική μείωση των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων.
Δεύτερον, διατήρηση των 384 ευρώ για τα 20 έτη ασφάλισης και μείωση της εθνικής σύνταξης μεταξύ των 320 και 350 ευρώ για τη συνταξιοδότηση με 15 έως 20 χρόνια ασφάλισης.
Παραμένει το σενάριο αλλαγών στο ύψος των ποσοστών αναπλήρωσης που αφορούν την αναλογική σύνταξη, το οποίο ζητούν οι θεσμοί, αλλά διαφωνεί η κυβέρνηση. Στο σχέδιο Κατρούγκαλου το ποσοστό αναπλήρωσης του ανταποδοτικού τμήματος της σύνταξης είναι κλιμακωτό: ξεκινά από το 0,80% (για κάθε έτος) για το διάστημα από 0 έως 15 ετών ασφάλισης και φθάνει έως το 2% για τα 39 έως 42, ή και περισσότερα χρόνια. Το υπουργείο διαφωνεί με το ενδεχόμενο αλλαγών στα ποσοστά, ωστόσο έχει επεξεργαστεί διάφορα εναλλακτικά σενάρια, με χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης, γεγονός που σημαίνει ότι οι νέες συντάξεις θα οδηγηθούν σε μεγαλύτερες μειώσεις.
Πλαφόν και επικουρικές
Βέβαιη θεωρείται η μείωση του ανώτατου πλαφόν κύριας σύνταξης, από τις 2.773 ευρώ, κάτω από τις 2.000 ευρώ. Στο σχέδιο Κατρούγκαλου προβλέπεται η διαμόρφωση του πλαφόν στο εξαπλάσιο της εθνικής σύνταξης, δηλαδή 2.304 ευρώ (με εθνική σύνταξη στα 384 ευρώ). Τώρα συζητείται επιπλέον μείωση του ανώτατου ορίου και μάλιστα κάτω από τις 2.000 ευρώ. Μείωση θα υπάρξει και στις πολλαπλές συντάξεις που δεν θα ξεπερνούν τις 3.072 ευρώ.
Επίσης, προκρίνεται η οριζόντια μείωση 5% στις επικουρικές και σενάρια για μειώσεις από 20%-50% στα εφάπαξ Δημοσίου και ΔΕΚΟ. Το κυβερνητικό σχέδιο περιλαμβάνει την επιβολή μείωσης 5% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις και παραλλήλως την επιβολή αύξησης στις εργοδοτικές και εργατικές εισφορές κατά 1,5%. Ταυτοχρόνως, η αναλογιστική αρχή έχει «μετρήσει» εναλλακτικά σενάρια με μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις άνω των 300 ευρώ.
ΔΙΚΤΥΟ Η τρέλα των πρόωρων συντάξεων και το «τσουνάμι» του baby boom Το ασφαλιστικό σύστημα σήμερα καλείται να σηκώσει το βάρος των 600.000 πρόωρων συνταξιοδοτήσεων των τελευταίων ετών ενώ τη δεκαετία 2020 - 2030 θα βρεθεί μπροστά σε ένα «τσουνάμι» συνταξιοδοτήσεων από το «ελληνικό baby boom» που έγινε στη χώρα μας μετά τον Εμφύλιο!
Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα, όπως αποτυπώνεται στις αναλύσεις του «Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη» της Αννας Διαμαντοπούλου, χωρίς όμως να αποτελεί αντικείμενο της δημόσιας συζήτησης και της πολιτικής αντιπαράθεσης που περιορίζεται στο «ποιες εισφορές θα αυξηθούν» ή «ποιες συντάξεις θα κοπούν». Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο διευθυντής του Δικτύου Γιάννης Μαστρογεωργίου στα μεγάλα κόμματα και τις προτάσεις για το Ασφαλιστικό, φαίνεται καθαρά η αδικία του συστήματος στις πρόωρες συντάξεις που δόθηκαν καθ' υπερβολήν από όλες τις κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια.
Οχι μόνο 600.000 συνταξιούχοι παίρνουν σύνταξη κάτω από το ηλικιακό όριο, αλλά κατά μέσο όρο παίρνουν σύνταξη πολύ υψηλότερη από τους υπολοίπους!
Από τον διπλανό πίνακα γίνεται φανερό το μέγεθος του προβλήματος που έχουν δημιουργήσει οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις καθώς ως 60 ετών είναι σχεδόν το 13% των συνταξιούχων και το 14% των συντάξεων, ενώ οι συνταξιούχοι 61-65 αποτελούν σχεδόν το 12%.
Από τους παραπάνω οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που πληρώνονται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έφτασαν τις 700.000.
Το συνταξιοδοτικό σύστημα καλύπτει σήμερα 2.660.000 συνταξιούχους.
Αν εξαιρέσει κανείς τις 230.000 συντάξεις αναπηρίας, η δημοσιονομική εξίσωση που καλούνται να αντιμετωπίσουν κυβέρνηση και κόμματα αφορά 2.430.000 συνταξιούχους, οι οποίοι εισπράττουν 2,2 δισ. ευρώ τον μήνα (ή 26,4 δισ. ετησίως).