Διφορούμενο ως προς την ειδικότητα που θα το διδάξει είναι το νέο μάθημα «Σύγχρονος Κόσμος», που προτείνει το ΙΕΠ για τη Β΄ Λυκείου.
Εκπαιδευτικούς-μπαλαντέρ για τη διδασκαλία διαφόρων μαθημάτων και σε διάφορα σχολεία προκρίνει το υπουργείο Παιδείας. Ουσιαστικά, εκπαιδευτικοί θα μπορούν να διδάσκουν σε όμορα σχολεία, μαθήματα... όμορων επιστημονικών κλάδων από αυτόν που έχουν σπουδάσει. Το υπουργείο Παιδείας ανασχεδιάζει το ελληνικό σχολείο με βασικό άξονα τη διαχείριση του υπάρχοντος προσωπικού και την εξοικονόμηση θέσεων εργασίας. Την ίδια στιγμή, υιοθετεί τις επιταγές του ΟΟΣΑ, ενισχύοντας την αυτονομία των σχολικών μονάδων και των περιφερειακών διευθύνσεων. Τα σχέδια αυτά έχουν ήδη πυροδοτήσει τις αντιδράσεις των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών αλλά και την... «παραδοσιακή» πάλη των εκπαιδευτικών κλάδων, η οποία αναζωπυρώνεται κάθε φορά που προωθείται αλλαγή των ωρών διδασκαλίας ενός μαθήματος. Ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια, εν μέσω δημοσιονομικής κρίσης και «παγώματος» των διορισμών μονίμων εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία, ο αριθμός των προσλήψεων αναπληρωτών σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση κυμαίνεται σταθερά περίπου στις 20.000. Ωστόσο, την ίδια στιγμή ο αριθμός των μονίμων εκπαιδευτικών μειώνεται σταθερά λόγω των συνταξιοδοτήσεων-αποχωρήσεων. Ενδεικτικά, με βάση την Ελληνική Στατιστική Αρχή, στα Γυμνάσια και στα Λύκεια το 2011 υπηρετούσαν 86.795 καθηγητές, και το 2015 ο αριθμός μειώθηκε στις 70.931. «Η μείωση του αριθμού των μονίμων και η σταθερότητα του αριθμού των προσλήψεων, χωρίς να δημιουργηθούν ιδιαίτερα προβλήματα στα σχολεία, οφείλεται στην καλύτερη αξιοποίηση του προσωπικού. Από την άλλη, αποδεικνύει ότι επί δεκαετίες η εκπαίδευση είχε πολύ... λίπος σε προσωπικό» παρατηρεί στην «Κ» εκπαιδευτικό στέλεχος.
Οι οργανικές θέσεις
Η μείωση του προσωπικού μπορεί να επιτευχθεί και με τον περιορισμό των οργανικών θέσεων. Ενδεικτικά, ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου προτείνει τη δημιουργία «Ομάδας Σχολείων» που θα αποτελούνται από γειτονικά σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί μιας σχολικής ομάδας θα μπορούν να παρακολουθήσουν, να υποστηρίξουν ή να συμμετάσχουν σε προγράμματα άλλων σχολικών μονάδων της «Ομάδας Σχολείων». Πίσω από αυτό ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ Νίκος Παπαχρήστος, μιλώντας στην «Κ», διαβλέπει την πρόθεση του υπουργείου για πιο ευέλικτη μετακίνηση του διδακτικού προσωπικού εντός της ομάδας σχολείων. Μάλιστα, ο κ. Παπαχρήστος ασκεί κριτική στον κ. Γαβρόγλου ότι ακολουθεί τις πολιτικές της Αννας Διαμαντοπούλου, επί υπουργίας της οποίας επιχειρήθηκε να εφαρμοστούν στη δημόσια εκπαίδευση οι «Ομάδες Σχολείων», με στόχο τη διαχείριση του προσωπικού.
Οι εκπαιδευτικοί... μπαλαντέρ αφορούν και τα διδασκόμενα μαθήματα. Χαρακτηριστικές είναι οι αντιδράσεις που υπάρχουν στο σχέδιο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τη Β΄ Λυκείου, το οποίο προβλέπει τη δημιουργία ενός νέου υποχρεωτικού μαθήματος με όνομα «Ερευνητικά Προβλήματα Φυσικών Επιστημών» και τη μετατροπή της Φυσικής, της Χημείας και της Βιολογίας σε μαθήματα επιλογής, με τα δύο τελευταία μάλιστα να ενοποιούνται. Καθώς το νέο υποχρεωτικό μάθημα δεν έχει σαφές αντικείμενο, αυτό σημαίνει ότι οι φυσικοί, οι χημικοί οι γεωλόγοι και οι βιολόγοι θα μπορούν να το διδάξουν. Ουσιαστικά, το νέο υποχρεωτικό μάθημα θα μπορεί να διδαχθεί από έναν εκπαιδευτικό που δεν συμπληρώνει το εβδομαδιαίο υποχρεωτικό του ωράριο σε ένα ή περισσότερα σχολεία της ομάδας σχολείων. «Ο κλάδος των καθηγητών φυσικών επιστημών δεν έχει πλεονάσματα. Ετσι, το υπουργείο αντί να καλύψει τις ανάγκες με διορισμό προσωπικού, προτιμά να μειώσει τη διδασκαλία των φυσικών επιστημών. Παράλληλα, επιτρέπει σε κλάδους που πλεονάζουν να διδάξουν μαθήματα παρεμφερή του αντικειμένου των σπουδών τους» παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ», η πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών κ. Φιλένια Σιδέρη. Τα ίδια σχόλια ισχύουν για την προτεινόμενη ενοποίηση της Χημείας και της Βιολογίας, ενώ για τη Γ΄ Λυκείου ανάλογη ενοποίηση προτείνεται για τα αντικείμενα της Οικονομίας και της Κοινωνιολογίας.
Πλεόνασμα προσωπικού
Σήμερα, πλεονάζουν γυμναστές, καθηγητές ξένων γλωσσών και Πληροφορικής. Μάλιστα, πρόσφατη ήταν η κόντρα των Ενώσεων Χημικών και καθηγητών Πληροφορικής για τη θέση των δύο μαθημάτων στο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων, με τους χημικούς να μιλούν για υποβάθμιση της Χημείας και ενίσχυση της Πληροφορικής, επειδή ο κλάδος έχει πλεόνασμα προσωπικού. Ηδη, με στόχο να συμπληρώσουν το εβδομαδιαίο τους ωράριο, οι καθηγητές ξένων γλωσσών τείνουν να εδραιωθούν στη διδασκαλία της Ιστορίας, αντί των αποφοίτων τμημάτων Ιστορίας. Αλλωστε, διφορούμενο ως προς την ειδικότητα που θα το διδάξει είναι και το νέο μάθημα «Σύγχρονος Κόσμος», που προτείνει το ΙΕΠ να δημιουργηθεί στη Β΄ Λυκείου. Εκπαιδευτικοί ανέφεραν, χθες, στην «Κ» ότι ο «Σύγχρονος Κόσμος» προσιδιάζει στην Ιστορία και μπορεί να διδαχθεί όχι μόνο από ιστορικούς αλλά και από κοινωνιολόγους, ξενόγλωσσους, θεολόγους ή κάποια ειδικότητα που πλεονάζει.
Τα σχέδια του υπουργείου οδηγούν σε ποιοτική υποβάθμιση το εκπαιδευτικό έργο. Και όπως παρατηρεί στην «Κ» εκπαιδευτικός, «είμαστε ακριβοί στα λόγια και στις διακηρύξεις και φθηνοί στην πράξη».
Δάσκαλοι σε θέση ειδικότητας
Το νέο μοντέλο δημοτικού σχολείου που υιοθετήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με τη διδασκαλία μαθημάτων από ειδικότητες (π.χ. εικαστικούς, θεατρικής αγωγής, μουσικούς, γυμναστές) κλυδωνίζεται λόγω της οικονομικής κρίσης και της ανάγκης να περιοριστούν οι προσλήψεις ειδικοτήτων, οι οποίες τα τελευταία χρόνια γίνονταν μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων ΕΣΠΑ.
Ετσι, το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ότι κανονικά θα ανατίθενται σε δασκάλους τα μαθήματα ειδικοτήτων και συγκεκριμένα τα μαθήματα των Εικαστικών, της Θεατρικής Αγωγής, της Μουσικής και της Φυσικής Αγωγής, θυμίζοντας αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες εκδόθηκαν πριν από τέσσερις μήνες. Η πλευρά των εκπαιδευτικών που προσέφυγε στο ΣτΕ αντέδρασε με οξύτητα, λέγοντας ότι βάσει των αποφάσεων του ανωτάτου δικαστηρίου μόνο σε περίπτωση ανάγκης θα γίνεται τοποθέτηση δασκάλου σε θέση ειδικότητας από το υπουργείο Παιδείας.
Η εξοικονόμηση προσωπικού και πόρων άρχισε από την κατάργηση των ολοήμερων δημοτικών σχολείων που ακολουθούσαν το Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ), που υλοποιήθηκε επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου. Στο πλαίσιο των σχολείων ΕΑΕΠ αυξήθηκαν οι ώρες των Αγγλικών και της Αισθητικής Αγωγής (Εικαστικά, Μουσική, Θεατρική Αγωγή) και εισήχθησαν στο υποχρεωτικό ωράριο σε όλες τις τάξεις η Πληροφορική και η Θεατρική Αγωγή.