H ώρα της κρίσης έφτασε για τη δεύτερη αξιολόγηση, καθώς κυβέρνηση και δανειστές ανεβάζουν ταχύτητες σε μια προσπάθεια να φανεί «λευκός καπνός» στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
| Κυβέρνηση και δανειστές εργάζονται πυρετωδώς για να υπάρξει συμφωνία στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου. |
Το κουαρτέτο γράφει κείμενο αρχών που θα σταλεί μέχρι σήμερα το βράδυ στην ελληνική πλευρά και πάνω στο οποίο θα γίνουν οι συζητήσεις τις επόμενες ημέρες.
Από την πλευρά της η κυβέρνηση ξεκινά ένα μπαράζ κατάθεσης νομοσχεδίων με προαπαιτούμενα, στέλνοντας μήνυμα πως είναι αποφασισμένη να κλείσει το θέμα. Αλλωστε η επίτευξη μιας πρώτης συμφωνίας -του λεγόμενου staff level agreement- αποτελεί μονόδρομο για να «ξεκλειδώσει» το πακέτο με τα βραχυχρόνια μέτρα για το χρέος και να ακολουθήσει η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Διέξοδος
Για να αποφευχθούν «σκόπελοι», το πακέτο των πρώτων μέτρων για το χρέος θα ανακοινωθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Πρόκειται για μια λύση που βολεύει όλες τις πλευρές. Κατ’ αρχάς οι σκληροπυρηνικοί αποδέχονται μια τέτοια φόρμουλα, καθώς δεν θα χρειαστεί έγκριση των Κοινοβουλίων. Ταυτόχρονα το πακέτο θα είναι πιο γενναιόδωρο από τον αρχικό σχεδιασμό, κάτι που αποτελεί κίνητρο για την ελληνική πλευρά στο να επιταχύνει το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Στο πλαίσιο αυτό χθες ο Νίκος Βούτσης ενημέρωσε τη Διάσκεψη των Προέδρων πως θα κατατεθούν δύο πολυνομοσχέδια από τις 28 του μήνα και μετά, με στόχο ένα πρώτο πακέτο μέτρων να έχει ψηφιστεί έως τις 3 Δεκεμβρίου (δηλαδή πριν από το Eurogroup). Να σημειωθεί πως συνολικά μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να έχουν περάσει από τη Βουλή 12 νομοσχέδια, που μεταξύ άλλων θα αφορούν τα εργασιακά, το πλαστικό χρήμα, τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, την Υγεία κ.ά.
Η αρχή γίνεται με τα νομοσχέδια για την απλοποίηση της αδειοδότησης πρατηρίων υγρών καυσίμων (που θα συζητηθεί την ερχόμενη Τετάρτη και Πέμπτη) και την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων (που θα συζητηθεί την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή). Τη Δευτέρα θα πάρει τον δρόμο για τη Βουλή ο προϋπολογισμός του 2017, με τελευταίες πληροφορίες να αναφέρουν πως υπήρξε συμφωνία με τους δανειστές για τα δημοσιονομικά.
Το τελευταίο 48ωρο οι δανειστές είχαν «εσωτερικές» συσκέψεις προκειμένου να καταλήξουν σε ένα κοινό κείμενο, το οποίο θα σταλεί στην ελληνική πλευρά.
Τα χρονικά περιθώρια είναι εξαιρετικά στενά, καθώς στόχος είναι να υπάρχει ένα πρώτο κείμενο (staff level agreement) μέχρι το EuroWorking Group στις 28 του μήνα και η συμφωνία να επικυρωθεί στο Eurogroup στις 5 Δεκεμβρίου.
Σε περίπτωση που απαιτηθεί μπορεί να υπάρξει και ένα «ενδιάμεσο» EuroWorking Group για να κλείσουν εκκρεμότητες. Αυτό που είναι δεδομένο είναι πως η κλεψύδρα κυλά αντίστροφα, καθώς από την άνοιξη του 2017 ξεκινά ένα μπαράζ εκλογών σε ευρωπαϊκές χώρες, καθιστώντας απαγορευτική οποιαδήποτε παράταση των συζητήσεων.
Χθες ο επικεφαλής του Euro-WorkingGroup, Τ. Βίζερ, εμφανίστηκε «πολύ αισιόδοξος» πως εάν υπάρξει συμφωνία για τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, τότε μπορούν να ολοκληρωθούν και οι συζητήσεις για το χρέος. «Χρειάζεται να κάνεις μεταρρυθμίσεις και αυτό θα φέρει την ανάπτυξη και θα ?ξεκλειδώσει? τα μέτρα για τα οποία στην πραγματικότητα έχουμε ήδη συμφωνήσει, είμαι πολύ αισιόδοξος ότι μέχρι το τέλος του έτους θα φτάσουμε εκεί και μετά θα είναι σχετικά ήπια η πλεύση για το υπόλοιπο του προγράμματος», σημείωσε.
Με βάση το χρονοδιάγραμμα το κουαρτέτο την ερχόμενη Τετάρτη αναχωρεί, με αποτέλεσμα οι επόμενες ημέρες να είναι εξαιρετικά κρίσιμες. Στη συνέχεια θα συνεχιστούν οι συζητήσεις μέσα από τηλεδιασκέψεις ή από ανταλλαγή στοιχείων στα τεχνικά κλιμάκια.
Βασικό σημείο τριβής είναι τα εργασιακά, όπου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εμφανίζεται με σκληρές θέσεις (π.χ. για τις ομαδικές απολύσεις). Καλύτερο είναι το κλίμα όσον αφορά τον εξωδικαστικό συμβιβασμό και το κοινωνικό εισόδημα, ενώ ΔΝΤ και Ευρωπαίοι εξακολουθούν να διαφωνούν όσον αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα το 2019 και το 2020.
Στόχος είναι στο Eurogroup του Δεκεμβρίου να υπάρξει μια πολιτική συμφωνία για την αξιολόγηση, έστω και με προαπαιτούμενα (mile-stones).
Δηλαδή να καταγραφεί συμφωνία στα βασικά θέματα και να υπάρξουν λίστες με τα μέτρα που θα υλοποιούνται σταδιακά (κάτι ανάλογο είχε γίνει και την άνοιξη). Αυτό θα συνδυαστεί με ένα ενισχυμένο πακέτο βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος από τον Eυρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
Πρόκειται για το πρώτο βήμα με βάση όσα συμφωνήθηκαν στο Eurogroup του Μαΐου, καθώς για την οριστική λύση θα πρέπει να ακολουθήσουν τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα. Οι παρεμβάσεις σε αυτό το στάδιο μπορεί να αφορούν ακόμα και 65 δισεκατομμύρια ευρώ κρατικού χρέους.
Επιτόκια - διάρκεια
Το «πακέτο» των βραχυπρόθεσμων μέτρων θα αφορά τα επιτόκια (που θα μετατραπούν από κυμαινόμενα σε σταθερά) και τη διάρκεια αποπληρωμής τμήματος των δανείων (από τα 28 στα 32 έτη). Θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται στις αρχές του 2017 και αναμένεται να ολοκληρωθούν το καλοκαίρι του 2018 με τη λήξη του προγράμματος (ώστε να ξεκινήσουν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα).
Μεγάλο «αγκάθι» παραμένουν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, καθώς το ΔΝΤ ζητά να εξαγγελθούν, ενώ ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, έχει καταστήσει σαφές πως δεν μπορεί να ανοίξει η συζήτηση πριν από το 2018. Το πρόβλημα για την ελληνική πλευρά είναι πως αν δεν πειστεί για τη βιωσιμότητα του χρέους, το Ταμείο θα επιμείνει στη σκληρή ατζέντα (ψαλίδισμα συντάξεων και αφορολόγητου), προκειμένου να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ