Οι γονείς παιδιών με αναπηρία έχουν μάθει στα εμπόδια και στις ανατροπές. Στις προβληματικές κτιριακές εγκαταστάσεις των ειδικών σχολείων, στις καθυστερήσεις στην πρόσληψη προσωπικού και στις συμβάσεις με τα σχολικά λεωφορεία, στις υποσχέσεις, στο «περίμενε» και στο «υπομονή... θα γίνει και αυτό». Έχουν μάθει και στο να μένει η ειδική αγωγή σε δεύτερο πλάνο, σε ένα φόντο μακρινό, να συζητείται λίγο, να απασχολεί μόνο σε παγκόσμιες ημέρες και επετείους.
Κάτι φαινόταν να αλλάζει τα τελευταία χρόνια. Τόσο η σημερινή όσο και η προηγούμενη κυβέρνηση είχαν βάλει τα ειδικά σχολεία στο «πρόγραμμα», στις ομιλίες και επίσημες ανακοινώσεις, αναγνωριζότας την ανάγκη για ενίσχυσή τους, αναγνωρίζοντας τον αγώνα που δίνουν καθημερινά παιδιά, γονείς, εκπαιδευτικοί και θεραπευτές. Και μετά... ήρθε η πανδημία.
Η απάντηση της πολιτείας ήταν άμεση και αποφασιστική. Η Ελλάδα προέταξε την προστασία της ανθρώπινης ζωής και εφάρμοσε δραστικά μέτρα, χωρίς να υπολογίζει το οικονομικό κόστος. Άκουσε τους ειδικούς και δικαιώνεται από τα επιδημιολογικά δεδομένα. Μείναμε σπίτι για να μείνουμε ασφαλείς και τώρα διεκδικούμε με προσεχτικά βήματα την μετάβαση στη νέα καθημερινότητα. Αλλά φαίνεται να ξεχνάμε τις... παράπλευρες απώλειες της καραντίνας. Η πολιτεία δίνει την εντύπωση ότι ξεχνά και πάλι τα παιδιά με αναπηρία και την ειδική αγωγή. Δεν ξέρουμε εάν υπάρχει προγραμματισμός γιατί δεν έχει γίνει καμία επίσημη ανακοίνωση, καμία δήλωση, έστω μία υπόνοια για το τι πρέπει να περιμένουμε.
Επί εβδομάδες γίνονταν συζητήσεις και σχέδια για όλους τους υπόλοιπους μαθητές. Τα Λύκεια και τα Γυμνάσια άνοιξαν, αλλά όχι για αυτά τα παιδιά. Τα δημοτικά ίσως να ανοίξουν την 1η Ιουνίου (θα το μάθουμε πολύ σύντομα). Το θέμα είναι στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, αλλά για τα ειδικά σχολεία δεν ακούμε λέξη.
Κι όμως παιδοψυχίατροι και αναπτυξιολόγοι τονίζουν ότι αυτά τα παιδιά περισσότερο από τον καθένα έχουν ανάγκη για επιστροφή στο ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Εμείς οι γονείς ξέρουμε ότι η καραντίνα αποφασίστηκε για το καλό όλων. Αλλά κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίζει ότι είχε πολύ πιο ισχυρό αντίκτυπο στα παιδιά με νοητικές και κινητικές αναπηρίες και αναπτυξιακές διαταραχές από ό,τι σε εκείνα της τυπικής ανάπτυξης. Το ζήσαμε. Το πισωγύρισμα, τις εξάρσεις, την εκδήλωση επιθετικότητας, την αγωνία και την απόγνωση.
Εμείς οι γονείς ξέρουμε ότι η τηλεκπαίδευση και οι διαδικτυακές συνεδρίες είναι πολύτιμα εργαλεία. Για μεγάλο ποσοστό των παιδιών απλά δεν είναι δυνατά. Απλά δεν είναι λύση.
Υπάρχει προφανώς η ανησυχία των ειδικών για το εάν μπορούν να τηρηθούν οι κανόνες υγιεινής. Αλλά ας σκεφτούμε ότι τα ειδικά σχολεία λειτουργούν με ολιγομελή τμήματα (σε πολλές περιπτώσεις 4 ατόμων και με μάξιμουμ 7 μαθητές), με βοηθητικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Αν κρίνουν οι ειδικοί ότι η πλήρης επιστροφή στα σχολεία δεν είναι δυνατή, δεν πρέπει να εξεταστούν άλλες λύσεις; Θα ήταν ίσως δυνατό ένα κυλιόμενο πρόγραμμα (τα μισά παιδιά Δευτέρα- Τετάρτη- Παρασκευή, τα άλλα μισά Τρίτη- Πέμπτη και το αντίστροφο την επόμενη εβδομάδα) ώστε να αποκατασταθεί εν μέρει έστω το πρόγραμμά τους; Θα ήταν δυνατόν να επιστρέψουν με λιγότερες ώρες ή έστω για τις ατομικές συνεδρίες; Σύλλογοι και ειδικοί έχουν προτάσεις. Έχει έρθει η ώρα να ακουστούν.